Por anos de independencia

Veñen de rematar esta fin de semana as I Jornadas de Ediçom Independente na Galiza,  un encontro organizado por Estaleiro Editora e Corsárias que reuniu a distintas voces arredor dunha idea común: hai unha forma distinta de facer as cousas, tanto no panorama editorial, como na distribución e na relación coas persoas que len. Con esa idea foi que se reuniron diferentes colectivos e proxectos para falar das súas experiencias e xuntar puntos de vista, que en ocasións foron máis que diversos, como debera ser sempre neste tipo de encontros. Creo que no noso contexto cultural xa temos bastantes xuntanzas dedicadas á haxiografía ou ao adoutrinamento exemplarizante como para facer unha máis. Así que é unha sorte poder escoitar a perspectiva dos distintos colectivos sinxelamente para ver como poden aprender uns dos outros, copiar as estratexias e seguir demostrando que tamén son posíbeis outras formas de facer cultura neste país. A fin de contas iso é tamén cultura libre, e isto tamén é unha forma de ser independente. Compartir os acertos e advertir dos fallos, máis ou menos a mesma filosofía do software libre.

Non puiden seguir completamente o desenvolvemento das xornadas, e tamén non me foi posíbel participar na súa organización tanto como quixera. A pesar diso, a miña parcial experiencia nestas foi incriblemente produtiva. Non está mal poder contar cunha ventada de aire fresco nun contexto como o editorial, a miúdo guiado por movementos conxuntos e cautelosos e onde a autocrítica está frecuentemente fóra dos horizontes ou sometida aos valores do mercado. Ver que o creative commons pode non ser máis que unha moda progre, pensar nun proxecto independente do que se poida subsistir, falar de mercado dende un colectivo non lucrativo ou anunciar que os (lectores de ) e-books son aparellos sen futuro, son todas cousas que non se ven con frecuencia, e que dan profundas razóns para o debate, e tamén para a reflexión. Naturalmente non foi o único a resaltar, tamén foi moi emocionante escoitar de viva voz como o a historia do hip hop se remonta ao porto dos escravos, pasando polos blues de Nova Orleans. E tamén merece unha mención a recuperación do debate sobre o papel da arte na loita política dende presupostos novidosos que superaron afortunadamente as vellas dinámicas nas que cae sempre este tema.

Ficaron tamén moitas cousas por falar, eu botei en falta unha mesa sobre o software libre aplicado á edición, e tamén un maior protagonismo da perspectiva feminista, presente só parcialmente. En calquera caso, tempo haberá de cubrir ocos e seguir compartindo boas e malas experiencias en futuras xornadas, das que no persoal e no grupal agardo un éxito de convocatoria similar ao desta edición. Por certo, se as contas non me fallan, en 2011 Estaleiro cumprirá 5 anos. Un lustro que non pode evitar lembrarme a este disco mítico, xa de tempos nos que a independencia tamén era parcialmente distinta, pero igualmente inspiradora. A rapaza non fai un corte de mangas, aínda que as interpretacións (e as malinterpretacións) son libres, como debería ser a cultura.