18/03/2014 by marioregueira

Mar e ferro (Nos 30 anos de Radio Fene)

A primeira vez que escoitei a voz de alguén coñecido nun medio de comunicación foi en Radio Fene. Eu tiña seis ou sete anos e entrevistaban a meu pai por unha exposición de pintura. E aínda que era unha radio local, ou precisamente por iso, a transcendencia do feito era da maior importancia para o punto de vista dunha crianza dos oitenta. Nun contexto que trataba, en certa medida, de relativizar ou ignorar o peso dos colectivos de obreiros na historia e no futuro da comarca, Radio Fene xogou unha carta que moitos outros medios de comunicación, mesmo locais, trataron de ignorar. Saiamos pola radio, falabamos na nosa lingua, as nosas historias tiñan a súa importancia e podiamos atrevernos a protagonizalas, a continuar o pulo creativo e de contestación que conforma calquera cultura. E penso que iso non deixaba de ser unha aposta pola creación dunha sociedade civil, dunha comunidade cos seus propios valores onde a construción naval, coas súas loitas e tensións, sempre representou unha parte fundamental.

Como tan ben contan en Praza, Radio Fene seguiu trinta anos máis dando conta de moitas cousas. Do cotián e do transcendente. Dende as loitas de Astano nos convulsos oitenta até os premios literarios locais. E pouco imaxinaba aquela crianza de hai case trinta anos que algún día celebraría un aniversario tan longo co medio, nun convite a continuar creando o imaxinario da comarca pola vía de inzar a barriada obreira de San Valentín con murais sobre a nosa relación co mar e co ferro. Os trinta anos de radio confúndense coa reivindicación nun dos momentos máis duros da construción naval, e seguen apostando pola única vía posíbel: construír unha imaxe do que somos para seguir sendo. Seguramente San Valentín xa non acolle a tantas das persoas que moven as icónicas grúas de enfronte como hai anos, pero o que unha comunidade é só é moi relativamente o que unha comunidade fai. Normalmente é a forma na que unha comunidade se representa e tamén a forma na que xestiona o seu pasado. Os murais de San Valentín son abondo explícitos neste sentido.

E dalgunha forma, como dicimos sempre que recitamos os poemas d’O Silencio, esta crise é unha guerra inmensa que deixará paisaxes devastadas sen necesidade de soltar unha soa bomba. E nesa guerra, a comarca de Ferrolterra é a cidade que, como Stalingrado, se defende até o último home e até a última muller. Aínda que cando paren as bombas descubramos que xa só quedan cascallos.

#Activismo e resistencia#Construción naval#Cotidiano#Estaleiros#Fene#Ferrolterra#Medios de comunicación

01/02/2012 by marioregueira

Primeiros pasos na praza

A pasada semana foi particularmente movida e dela quero quedarme sobre todo con estas dúas crónicas do pasado sábado. Compensan, cunha xenerosidade que agradezo aos seus autores, unha información que foi relegada á sección local dalgúns xornais e obviada por outros, seguramente medida pola mesma vara coa que miden a importancia informativa da nosa lingua e da nosa cultura. É por iso que hoxe tamén é para min un día de celebración. Praza Pública, un dos novos medios en galego que aparecen este ano, iniciou a súa andaina hai unha media ducia de horas. Mentres escribo estas liñas a páxina está caída, sen dúbida abafada pola cantidade de visitantes que a coparon en tan breve período. E nese feito deberamos ver o cambalear inquedo dos primeiros pasos dunha crianza, tan cheos de ilusión que lles sobra até a présa por todo o camiño que queda por diante.

Diría que agardamos grandes cousas de Praza, pero en realidade unha das cousas boas desta nova iniciativa é que por unha vez é xustamente ao revés. É Praza a que agarda grandes cousas de nós, non só dos que poremos unha pequena parte do noso esforzo en facela (axiña poderedes lerme por aló de vez en cando), senón tamén do que poidamos achegar entre todos ao mantemento e mellora do proxecto. De momento quédanos agradecer ás persoas que impulsaron esta fiestra á esperanza todo o seu esforzo e todo este vendaval de vida que acaba de atravesar a rede.

#Cotidiano#Galiza#Medios de comunicación

10/12/2011 by marioregueira

Adeus á miña entrevista na TVG

Contan os vellos do lugar que houbo un tempo no que a TVG non foi así, que mesmo había programas culturais de verdadeira calidade que hoxe por hoxe dormen o sono dos xustos. Sexa como sexa, nunca me chamaron dos nosos medios públicos máis que para programas de radio, as miñas únicas aparicións televisivas foron en canles locais e nese fabuloso escenario do Culturgal que só transmitía vía streaming. Supoño que con este artigo, nun país tan maduro á hora de recibir críticas, fecharei definitivamente a porta a esa posibilidade. En calquera caso, xa nos demostraron outros que aínda pode haber algo peor que non ser chamado pola televisión pública galega, e ese algo é ser chamado para un linchamento mediático coma este.

A TVG ten a honra de ser a televisión do noso país, unha honra que leva consigo a maldición de ser a porra de agresión do gobernos populares cando as circunstancias o requiren, que parece ser bastante a miúdo. Lembro como meus pais me recomendaban amorosamente que vira os debuxos animados da galega, porque estaban na nosa lingua, coa mesma nitidez coa que os lembro mudando furiosos de canle ante a enésima aparición do Fragasaurio e as manipulacións informativas que almorzabamos todos os días. Para a historia quedan os comportamentos ante catástrofes humanas e noites electorais da canle que moitas galegas decidíramos xa deixar de ver, pero que aínda así considerabamos un valor cultural importante para o noso pobo, mal levado, pero se cadra con amaño.

É por iso que o tratamento dado pola canle ás detencións a galeguistas de hai unhas semanas doe dobremente. En primeiro lugar porque aínda considero a TVG un medio meu, pagado cos meus cartos e feito para o meu pobo. Non foron o único medio que manipulou a realidade, pero eran o noso medio, e o seu deber era darnos información obxectiva con máis facilidades e autoridade que calquera outro. En segundo lugar, porque un mes atrás eu estaba na rúa defendendo a súa continuidade e os seus postos de traballo, posibelmente tamén os das persoas que, na mellor liña do Tomate e do acoso xornalístico rosa, protagonizan o asalto a casa dun dos detidos (minuto 4,3o).

E non sería por falta de opcións, hai moitas cousas que se poderían dicir sobre a nova mantendo unha mínima ecuanimidade e sen caer na apoloxía do terrorismo. Que a lexislación que se lles aplica ás persoas detidas é excepcional e foi creada ad-hoc para lidar co conflito vasco, por exemplo, unha situación que non ten un correlato lóxico coa nosa. Que mesmo tendo iso en conta, é unha lexislación constantemente criticada por xuristas e defensores dos dereitos humanos xa que se considera que deixa aos reos en situación de indefensión e favorece os abusos de poder. Que a día de hoxe a propia xudicatura española aínda non se puxo de acordo sobre a existencia e características da suposta organización á que pertencen as persoas presas. Que, en tanto acusados, seguen tendo dereito á presunción de inocencia, á honra e á privacidade, aspectos que mal se compatibilizan cun xuízo e acoso mediáticos impropios dun xornalismo serio. Que existe unha vontade política obvia de criminalización de espazos sociais e culturais (e tamén de individuos) moi debilmente relacionados coa acusación.

Naturalmente tamén poderiamos pedirlles aso nosos medios públicos que reparen  na importancia dos dereitos civís. Que as leis en democracia defenden até a quen vai contra elas e que a dereita ten tendencia, nas súas euforias electorais, a abrogarse o dereito de decidir que é ou non legal por riba do propio ordenamento xurídico, como se aínda vivísemos no tempo dos delitos políticos ou de opinión. Sabemos da dureza das condicións dos nosos profesionais patrios, por iso seremos realistas e non lles pediremos tal valentía, só a profesionalidade e a ética persoal que hai tanto tempo que non vemos na súa pantalla. Vistos os exemplos que nos deixan, non é pouco.

#Activismo e resistencia#Medios de comunicación

02/11/2011 by marioregueira

Os medios que resucitan

Viña a saber hai unhas semanas que nalgún lugar da Cornualla grupos de activistas están a crear unha rede de ensino infantil en córnico. A nova non sería digna de mención de non ser porque a lingua propia da península foi extinguida no século dezaoito e substituída pola lingua máis poderosa do mundo, o inglés. A persistencia do movemento social conseguiu que o córnico volva de entre os mortos e esfórzase para que dentro duns poucos anos estea a camiñar de novo por entre a sociedade da pequena nación británica. Como ben evidencia as citas de Kadaré ás que nos referiamos a semana pasada, acabar cunha lingua non é unha cousa tan doada, mesmo facela retroceder pode representar unha tarefa titánica e mesmo nos casos nos que se canta vitoria as lingua proscritas volven no momento máis inesperado e seguen enchendo o mundo co son disconforme da súa diversidade.

Será por iso que me pareceu especialmente axeitado que fose nas inmediacións do Samaín cando os medios galegos decidisen volver, unha vez máis, da súa enésima morte, tan falsa como foron todas as anteriores. A festa, a mesma que aldeas e arrabaldes aínda lembran d@s devanceir@s, moito antes da chegada do cinema americano, celebra precisamente ese único momento do ano no que as ánimas teñen licenza para volver do alén ao mundo dos vivos e visitar a súa vella contorna. Estou seguro que nalgún lugar perdido da tradición existe unha alusión a esa forza do rexurdimento, ás vinganzas xusticeiras que os vencidos pero nunca derrotados efectuaban aproveitando a circunstancia máxica.

Os medios en galego formulan a súa vinganza da forma máis elegante posíbel: seguindo adiante entre o fragor e demostrando que hai unha parte da sociedade que nunca se vai dar por vencida e que remoerá ceo con terra antes de asinar a claudicación. Da presentación dun deles fico co episodio sobre as cousas á que sobreviviu este pobo e aos retos aos que se enfrontou á súa cultura. E resáltoa porque moito máis aló da reivindicación dun resistencialismo abstracto como bandeira, en moi poucos sitios atopei unha verdadeira valoración do esforzo que fixo a nosa sociedade a través dos tempos para manter viva a súa cultura. Unha valoración que debería ser optimista, aínda que só fose polo feito de seguir tendo a lingua autonómica con máis falantes porcentuais do estado, ou pola súa propia existencia contra todas as agresións organizadas e desorganizadas. Aló onde outras linguas desapareceron (como o córnico) ou  afogaron até a mínima expresión (o astur-leonés, aquí ao lado), nós entramos no século XXI cunha grande literatura, cun panorama musical que roza a xenialidade e, contra todas as expectativas, con medios de comunicación propios, erguidos polo propio tesón da nosa sociedade. Máis aló do derrotismo e da desesperación eu conto moitos máis días nos que me sinto orgulloso de formar parte deste país, da súa longa tradición de teimud@s irredutíbeis, e do sorriso imbatíbel que ostenta fronte aos imperialistas fracasados de todas as xeracións.

#Activismo e resistencia#Galiza#Lingua#Medios de comunicación#Samaín

Este sitio web emprega cookies para que vostede teña a mellor experiencia de usuario. Se continúa navegando está dando o seu consentimento para a aceptación das mencionadas cookies e a aceptación da nosa política de cookies, pinche na ligazón para máis información.plugin cookies

ACEPTAR
Aviso de cookies